Pochodzenie Etrusków

Sprawa pochodzenia Etrusków jest zagadką historii, którą od lat próbują rozwikłać badacze.
Istnieją trzy teorie naukowe:

wschodnia- Etruskowie przybyć by mieli z wybrzeży Azji Mniejszej. Teorię tę już w starożytności lansował Herodot z Halikarnasu, a ponieważ cieszył się zawsze dużą estymą wśród historyków jako autor dość prawdomówny- dość długo była to hipoteza wiodąca. Głównymi argumentami allochtonistów były: nazwa Tyrrhenowie, którą Etruskowie się określali, a która pojawia się w wschodnich rejonach basenu Morza Śródziemnego, tabliczki z Lemnos, wskazujące na podobieństwa do języka etruskiego, nagła rewolucja w kulturze villowiańskiej, objawiająca się skokiem cywilizacyjnym, zmiana obrządku pogrzebowego z ciałopalenia na inhumację oraz badania genetyczne mtDNA krów toskańskich.Teoria ta do dziś ma wielu zwolenników, jednak większość argumentów da się obalić. Jej podstawą jest twierdzenie, że przedstawiciele kultury villanowiańskiej stali na zbyt niskim stopniu rozwoju, by móc stworzyć kulturę etruską-jednak jest to zwykłe nadużycie. Gdyby było prawdziwe- nadal tkwilibyśmy w paleolicie. Nie można zaprzeczyć, że istnieje podobieństwo nazewnictwa pomiędzy Etruskami a Azją Mniejszą, lecz może ono wynikać z istnienia przed pojawieniem się ludów indoeuropejskich wspólnoty językowej(przez niektórych badaczy wiązanej z kulturą Terramare). Poza tym-istnieją dowody na kontakty kultury mykeńskiej z Italią drogą morską. W czasach historycznych Etruskowie panowali na Morzu Tyrreńskim, a ich flota dorównywała greckiej i fenickiej-bardzo prawdopodobne, że w okresie kultury villlowiańskiej także żeglowali- świadczyłyby o tym zresztą silne wpływy na Korsyce, Elbie oraz Sycylii, być może zapuszczali się także dalej na wchód, na co mogłyby wskazywać tabliczki z Lemnos, które wykazują pokrewieństwo z językiem etruskim-być może była tu jakaś faktoria handlowa lub ludy te stanowiły jedną rodzinę językową. Niektórzy badacze początek pobytu Etrusków w Italii wiążą jeszcze z epoką brązu- mieli by przybyć w ramach wędrówek "Ludów morza", które miały napaść na Egipt w XII wieku p.n.e. Nazwa jednego z ludów według egipskich kartuszy brzmieć miała Tursu- kojarzy się to ewidentnie z Etruskami- jednak, czy można mówić o istnieniu ludu na  6 wieków przed pojawieniem się konkretnych informacji? Jako dowód na to można podać Wenedów- nazwa ta pojawia się na kartach dziejów kilkakrotnie- a trudno uwierzyć, by Wenedowie z północnej Italii początków epoki żelaza wyskoczyli nagle znienacka tysiąc lat później na wschód od Karpat i byli utożsamiani ze Słowianami.