Bandaż mumii z Zagrzebia

Bandaż mumii z Zagrzebia, zwany także Liber Linteus, czyli Lnianą Księgą, to fragment rytualnej księgi Etrusków. Wykonano ją z lnianego płótna, na który pędzelkiem naniesiono napisy wykonane czarnym tuszem. Materiał podzielono na 34 arkusze, które rozdzielały pionowe linie. Księgę składało się niczym harmonijkę, a linie namalowane wyznaczały kolejne "strony". 

Mumia z Zagrzebia

Księga powstała prawdopodobnie w Etrurii, rodzaj używanego języka wskazuje na rejon Perugii i Kortony. Jej powstanie przypada na III-I wiek p.n.e. Treść zapisu dotyczy szczegółowego kalendarza rytualnego: jakie rytuały należy poświęcić jakiemu bogu w jaki dzień. Przykładowo, 3 wers 1 arkusza: 26 września było świętem etruskiego odpowiednika Neptuna- Nethulsa, któremu trzeba było ofiarować 20 ... (czegoś- tekst w tym miejscu się urywa). Prawdopodobnie była własnością jakiegoś haruspika. Z Etrurii księga w jakiś sposób, być może z właścicielem trafiła do Egiptu, gdzie ostatecznie została wykorzystana jako opakowanie dla mumii.

Fragmenty napisów na Liber Linteus

Obecnie księga znajduje się w Muzeum Archeologicznym w Zagrzebiu, dokąd trafiła w XIX wieku z Egiptu jako jedna z pamiątek z wyprawy chorwackiego pisarza Mihaila de Brariæ. W 1892 roku jeden z gości pisarza badał przywiezioną przez niego mumię, do owinięcia której użyto księgi. Liber linteus pocięto w tym celu na długie, wąskie pasy i pokryto żywicą, zachowała się jednak część napisów.

Początkowo sądzono, że to nieznany rodzaj pisma egipskiego, jednak szybko stwierdzono, że napisy wykonane są w języku etruskim. Jest to najdłuższy znany tekst etruski: zawiera ponad 1200 słów i 230 linii. Nie jest jednak kompletny, stan zachowania bandaży był różny i nie ze wszystkich dało się odczytać napisy. Trudno stwierdzić, w jaki sposób księga trafiła do Egiptu.

Fragmenty napisów z Liber Linteus