niedziela, 19 września 2010

Czy Etruskowie jadali makaron?

Nie jest to może zbyt inteligentne pytanie, ale jakoś nie daje mi spokoju.
Skojarzenie mam proste:

Etruskowie-> Italia-> tradycyjna kuchnia włoska 

Jeśli współczesna kuchnia włoska sięga swymi korzeniami do tradycji etruskiej i rzymskiej, to czy jest w niej miejsce na potrawy, z której Włosi słyną?
Temat etruskich kulinariów ma dość bogatą literaturę. Wzmianki o tym znaleźć możemy w "The Etruscan" autorstwa Graeme Barkera i Toma Rasmussena, "Art, Culture, and Cuisine: Ancient and Medieval Gastronomy" Phylisa Praya Bobera oraz "A Salute to the Etruscan Origins of Tuscan Cuisine" Lucio Sorre.  
Z niniejszych tekstów dowiedzieć się możemy, co spożywali Etruskowie. O makaronie jednak cicho sza! Autor ostatniego artykułu używa w angielskim tekście włoskiego terminu pasta na oznaczenie podstawowego składnika dań. Gdybyśmy zajrzeli do słownika, to dowiemy się, że pasta oznacza: ciasto, makaron oraz potrawy mączne. Z mojego doświadczenia z pobytu we Włoszech mogę powiedzieć jedno- to najmniej precyzyjny termin kulinarny, jaki znam. Porównać można go z hasłem "drewno". Wyobraźcie sobie: ktoś mówi do was "drewno". I teraz jedynie od kontekstu zależy, czy chodzi mu o drewno na opał, deski, biurko czy może materiał na bobrzą tamę.
Dokładniejsza lektura pozycji angielskich oraz kilka wzmianek w polskiej literaturze informuje nas jednak, że owa pasta dotyczy raczej placków* w typie podpłomyków lub prostego ciasta drożdżowego niż makaronu. 
Zresztą może należałoby zacząć od kwestii- kiedy makaron wynaleziono? Wszystkowiedząca Wikipedia w kwestii makaronu milczy o prahistorii wstążek i muszelek nawet w swej angielskiej edycji, od razu przechodząc do źródeł pisanych.W antycznych zapiskach przepis na coś w rodzaju makaronu podaje Galen w II wieku n.e, wcześniejsze jego dzieje w basenie Morza Śródziemnego giną w pomrokach. Włoska Wikipedia historię makaronu we Włoszech zaczyna od średniowiecza, wstydliwie ukrywając luki w nauce. 
Tak więc na dzisiejsze pytanie odpowiadam: nie wiem. Czuję jednak, że o niniejszej sprawie poinformuję włoski odpowiednik naszego IPN. W końcu makaron dla nich to jak nasz bigos... Potrawa narodowa i symbol kultury. 
A propos- wie ktoś, kiedy zaczęto gotować bigos? I czy jakaś kultura pradziejowa maczała w nim swoje palce?


*Kilka zdań o kuchni etruskiej zamieszcza Witold Dobrowolski w swym "Malarstwie..." oraz Eleonora Sandrelli w "Etruskach...". Nieco szerzej pisze o tym Jaques Heurgon w "Codziennym życiu Etrusków".

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz